Nora Tataryan Sabancı Üniversitesi Kültürel Çalışmalar Yüksek Lisans Programı’nda öğrenciyken tesadüfen tanıştığı Ruhi Bey’le bir sözlü tarih görüşmesi yaptı. Ruhi Bey, Ermeni olduğunu sonradan öğrendiği annesinin kimliğini bulması için Nora’dan yardım istemişti. Nora çalışmasında onu bu arayışa iten yaşam hikâyesinin izini sürüyor.
Nora: “Sözlü tarih görüşmemi yetmiş yedi yaşında, Trabzon doğumlu Türkiyeli bir Müslüman olan Ruhi Bey ile yaptım. Yaşamının büyük bir kısmını Almanya’da çalışarak geçiren Ruhi Bey’in Ermeni olan annesi sekiz yaşındayken Ruhi Bey’in babası tarafından evlatlık alınarak Müslüman olmuş. Bu durumun kendisi tarafından idrakı Ruhi Bey’in tüm hayatını değiştirmiş. Trabzon-İstanbul-Almanya arasında geçen senelerin ardından, bugün Ruhi Bey’in tek amacı annesinin gerçek kimliğini bulmak. Ruhi Bey’le annesinin kimliğini bulmak için benden yardım istemesi üzerine tanıştım. Görüşme sırasında Ruhi Bey’in çocukluğunda yaşadığı deneyimlerin tüm hayatını nasıl etkileyip dönüştürdüğüne şahit oldum. Bu da bana resmi tarihten aşina olduğumuz ‘büyük’ olayların kişilerin hayatını ne denli etkileyebileceğini gösterdi. Bu anlamda sözlü tarihin resmi tarihe önemli katkılar sağlayabileceğini düşünüyorum; çünkü sözlü tarih görüşmesi sorular ve cevaplar üzerinden giden bir diyaloğun ötesinde, iki kişinin belirli zaman ve mekânda bir yaşam öyküsünü tüm ayrıntılarıyla paylaşması demek. Sözlü tarih görüşmelerinin bu anlamda bana çok şey kattığını söyleyebilirim.”
